امام باقر (ع) پنجمین امام شیعیان است که به دلیل دانش گسترده ای که داشت به این نام معروف بود. زندگینامه امام باقر (ع) را در این مقاله بخوانید.

 

ولادت امام باقر (ع)

درباره روز و ماه ولادت امام باقر (ع) تاریخ های مختلفی ذکر شده است؛

• سوم صفر سال 57 هجری
• پنجم صفر سال 57 هجرى
• جمعه اول رجب سال 57 هجرى
• دوشنبه یا سه شنبه اول رجب سال 57 هجرى

بیشتر محققان بر این عقیده اند که نظریه نخست یعنی تاریخ سوم صفر سال 57 هجری از بقیه معتبرتر است.

والدین امام باقر (ع)

امام باقر (ع) هم از جانب پدر و هم از جانب مادر به حضرت فاطمه زهرا (س) و شجره نبوی منتهى می شود. پدر ایشان حضرت على بن الحسین، امام زین العابدین (ع) و مادر ایشان ام عبدالله، فاطمه، دختر امام حسن مجتبى (ع) است.

روزى مادرم کنار دیوارى نشسته بود، ناگهان دیوار ریزش کرد و در معرض ویرانى قرار گرفت، مادرم دست بر سینه دیوار نهاد و گفت: به حق مصطفى (ص) سوگند، اجازه فرو ریختن ندارى. دیوار بر جاى ماند تا مادرم از آن جا دور شد؛ سپس دیوار فرو ریخت.»

نام و کنیه امام باقر (ع)

نام آن حضرت، محمد است که رسول خدا (ص) از دیرزمان براى وى برگزیده بود. جابر بن عبدالله انصارى یار دیرین پیامبر (ص) که تا زمان امام باقر زنده بود سلام پیامبر (ص) را به امام باقر (ع) ابلاغ کرد. از بیان جابر می توان نتیجه گرفت که نام امام باقر را حضرت محمد (ص) انتخاب نموده است. تنها کنیه امام باقر (ع)، ابوجعفر بوده است.

القاب امام باقر (ع)

براى امام باقر (ع) این القاب یاد شده است

باقر: این لقب مشهورترین القاب آن حضرت به شمار مى‏آید و بیشتر منابع بدان تصریح کرده‏اند. به دلیل آن که آن حضرت شکافنده معضلات علم و گشاینده پیچیدگی هاى دانش بود و به دلیل گستردگى معارف و اطلاعاتى که در اختیار داشت، باقر» نامیده شد.

شاکر، هادى و امین از دیگر القاب این امام همام می باشد.

 

همسران امام باقر (ع)

با توجه به منابع تاریخی امام باقر (ع) در همسر داشته اند که عبارتند از:

• ام فروه دختر قاسم بن محمد بن ابى بکر
• ام حکیم دختر اسید بن مغیره ثقفى

 

فرزندان امام باقر (ع)

امام باقر (ع) دارای هفت فرزند بوده اند که شامل پنج پسر و دو دختر می باشد. جعفر، عبد الله، ابراهیم، عبید الله و على پسران ایشان و زینب و ام سلمه دختران ایشان بوده اند.

علم امام باقر (ع)

امام باقر (ع) چون در اواخر دوران حکومت بنی‌ امیه به‌سر می‌برد، از ضعف قدرت حاکمه استفاده کرد و در نشر معارف اسلامی، تلاش گسترده‌ای را به کار برد. امام باقر (ع) با مخالفان و صاحبان عقاید مختلف، مناظره می کرد و به سؤالات آن ها پاسخ می داد. لذا از آن امام در تمام مسائل فقهی و اجتماعی و حکومتی روایات فراوانی نقل شده است.

 

امامت امام باقر (ع)

برادر امام باقر (ع)، زید بن علی بن الحسین پس از شهادت امام سجاد (ع) پرچم مخالفت با بنی‌امیه را برافراشت و افراد زیادی را به دور خود جمع کرد. ولی امام باقر (ع) او را از قیام مسلحانه منع کرد و فرمود:

هنوز وقتش نرسیده است و قیام تو در انتها به ضرر مسلمین می انجامد.»

اما زید که خون حسینی در رگ‌های او می‌جوشید، زیر بار نرفت و قیام کرد و عاقبت در اثر اعلان مخالفت با بنی‌امیه به شهادت رسید.

حاکمان دوران امامت امام باقر (ع)

امام باقر (ع) در زمان حکومت ولید بن عبدالملک به امامت رسید. پس از او به ترتیب سلیمان بن عبدالملک، عمر بن عبدالعزیز، یزید بن عبدالملک و هشام بن عبدالملک، یکی پس از دیگری حاکم ممالک اسلامی شدند.

شهادت امام باقر (ع)

امام با هر یک از آنها به نحو خاصی برخورد می‌کرد، ولی بعضی از بستگان وی، از جمله زید بن حسن بن علی به بدگویی او دست زدند تا سرانجام در هفتم ذیحجه سال 114 هجری در سن 57 سالگی در مدینه با توطئه هشام مسموم شد و به شهادت رسید.

محل دفن امام باقر (ع)

پیکر مقدس امام باقر (ع) را در قبرستان بقیع (کنار پدر بزرگوارش) به خاک سپردند.